Balanceren tussen verlies en herstel

Rouwen is geen keurig stappenplan, maar een proces dat ons heen en weer slingert tussen tegenstrijdige gevoelens. Het idee dat rouw netjes in fases verloopt, is achterhaald. In plaats daarvan bewegen we constant tussen twee werelden: de pijn van het verlies en de drang om verder te gaan.

Deze benadering sluit aan bij het model van hoogleraar Maggie Stroebe. Zij ziet rouwen als een slingerbeweging tussen stilstaan bij wat je verloren hebt en doorgaan met je leven. Rouw is geen probleem dat opgelost moet worden, maar een proces waarin je leert leven met het verlies terwijl je je leven opnieuw vormgeeft.

Twee kanten van rouw

Rouwen vraagt onze aandacht voor twee verschillende aspecten.

• Aan de ene kant is er de verliesgerichte rouw. Dit is wanneer je stilstaat bij je verdriet, herinneringen ophaalt en de leegte voelt die is ontstaan. Je ervaart intens wat je kwijt bent.
• Aan de andere kant is er de herstelgerichte rouw. Hierbij zoek je naar een nieuw evenwicht, pak je dagelijkse routines weer op en leer je activiteiten die je samen deed, nu alleen te doen.

Een slingerbeweging

In het begin kan deze slingerbeweging heftig voelen – het ene moment ben je overspoeld door verdriet, het volgende moment probeer je moedig verder te gaan. Deze beweging is aanvankelijk groot, maar wordt met de tijd kleiner en stabieler. Uiteindelijk vind je een ritme waarin je zowel het verlies een plek geeft als vooruit kijkt.

Roeien als metafoor

Een goede metafoor voor dit proces is de roeiboot met twee roeispanen. Met de ene spaan (verlies) sta je stil bij wat er niet meer is. Met de andere spaan (herstel) beweeg je vooruit naar een nieuwe toekomst. Net als bij roeien is het in het begin lastig om balans te vinden. Je weet niet precies waar je naartoe gaat, maar je weet dat je niet terug kunt naar waar je was.

Wees mild voor jezelf

Rouwen is voor iedereen anders en vraagt om geduld. Sommigen blijven sterk verbonden met herinneringen, anderen richten zich meer op herstel. Beide zijn prima – er is geen juiste of foute manier om te rouwen. Het belangrijkste is dat je ruimte geeft aan zowel het verlies als het herstel.

Hoe geef jij verlies een plek in je leven?